Finansal Analizde Yapay Zeka

‘Finansal analizde yapay zeka’ şeklinde bir başlık gördüğünüzde bu iki konunun nasıl olur da bir başlıkta bir araya geldiğini merak edebilirsiniz. Finansal analiz, genel olarak ekonomide bir uzmanlık alanı iken, yapay zeka, bilgisayar teknolojisi alanında ileri mühendislik uygulamalarını kapsamaktadır.

Gelin neden finansal analizde yapay kullanmalıyız inceleyelim;

Yapay zeka kalıcıdır, doğal zekanın tek örneği olan insanların biyolojik olarak bi sınırı vardır, insanlar öldüklerinde yıllarca aldıkları eğitim ve zekaları tarih olur. Oysa yapay zeka sonsuz ömre sahiptir ve finansla ilgili bilgi birikimi logaritmik olarak artar.

Doğal zekayı kopyalamak mümkün değildir. Doğal zekanın kopyalanmasından günümüzde hala çok uzağız. Yapay zekanın ise sadece bilgisayar içerisinde bir yazılım olduğunu düşünürsek, onu her yere kopyalayabiliriz ve her firma o yetenekli finansmana çok az maliyetler ile sahip olabilir.

Yapay zeka daha kolay belgelendirilir. Doğal zeka süreçleri henüz tam anlamıyla ortaya çıkarılamadığı için bir insanın karar verme sürecinin izlenmesi ve belgelendirilmesi imkansızdır. İnsanlar kimi zaman bir karara nasıl vardıklarını açıklayamazlar fakat yapay zekaların karar süreçlerini takip edebiliyoruz.

Yapay zekalar daha istikrarlıdır. Doğal zekaya sahip insanlar bazen aynı durum için aynı karara varamazlar. Yorgunluk, uykusuzluk, stres, sağlık problemleri gibi nedenlerle uzman denilen kişiler bile bazen yanlış kararlar alabilirler.

Yapay zeka objektiftir. Doğal zekanın kaynağı olan insanlar, duygusal varlıklardır ve olaylardan etkilenirler.Bu durum karar alma süreçleri için olumsuz bir durumdur. Yapay zekaların ise duyguları olmadığı için böyle olumsuzlukları yoktur.

Yapay zeka daha verimlidir. Doğal zekadan sürekli ve kesintisiz yararlanma olanığı yoktur. Yorgunluk ve bıkkınlık doğal zekanın çalışma verimini önemli ölçüde düşürür. Ancak yapay zekadan haftanın 7 günü 24 saat yararlanabiliriz.

Yukarıda saydığımız sebeplerden ötürü finansal analiz için yapay zekayı kullanmak daha avantajlı olmaktadır. Finans gibi ileri düzey matematik ve insan psikolojisi bilgisi gerektiren bu multidisipliner konu için yapay zeka adeta bir biçilmiş kaftandır.

Gelin biraz da finansta yapay zekanın öncülerinden birini tanıyalım.

Finansal analizde yapay zeka dediğimizde aklımıza ilk gelmesi gereken insanlardan biri Herbert Simon’dır. Nobel ödüllü iktisatçı Simon, yapay zekayı ekonomik araştırmaların gerçekçi olmayan fakat büyük rahatlık sağlayan varsayımlar yerine, insan davranışlarını anlamaya yönelik araştırılması gerektiğine inanıyordu. Amacı insan davranışlarını bilgisayarlar aracılığı ile simüle ederek ekonomiyi daha iyi anlamaktı. Simon tarafından ortaya atılan yaklaşımlar devasa bir literatür oluşturmuştur.

   ∼ONUR YAVUZ∼